De opbouw van een portret tekening

Een detail van een portret-studie
die ik onlangs maakte.

Als je deze tekening eens van dichtbij bekijkt, zie je dat dit portret als bouwwerk is gemaakt. De opbouw van de vorm en de plaatsing van lichten en schaduwen zijn in evenwicht.

Hoe pak je zoiets nou aan? Je onderzoekt in een schets of studie de samenhang van het "ontwerp of onderwerp". Daarin zit een herhaling van gegevens. Die herhaling vind je in de symmetrie, in afstanden en parallelle richtingen. Je onderzoekt waar richtingen naar toe gaan. Bijvoorbeeld hoe de mondhoeken onder de irissen geplaatst zijn. Ook zoek je punten waartussen de Gulden Snede verhouding tot uiting komt. Gebruik bij je eerste schets rechte lijnen. Zij helpen je richtingen te vinden.

Tip: Verticale richtingen zijn in het portret van het grootste belang. Daarmee zet je belangrijke hulplijnen uit. Als je goed kijkt zie je in dit voorbeeld nog twee hulplijnen door schemeren. De een is de middenlijn van het gezicht, de ander is de lijn van de iris naar de linker mondhoek.

Door bovenstaande benadering ga je de contouren loslaten. In dit detail zie je dat er geen een contour meer is. Is er wel een lijn te zien, dan verstoort hij nooit de suggestie van driedimensionale vorm.

Tip: Maak je een contour te lang, dan wordt het een touw of streepje. Je verliest de vorm. Alles is bouw, architectuur. Wil je niet tekenen als architect, teken dan als beeldhouwer. Dan teken je "met de beitel". Teken vlakken, teken vormen.

www.detekenacademie.nl
www.ariane-fine-art.com